To nie ludzie Kolumba przynieśli syfilis do Europy? Odkrycie z Wilna przybliża historię choroby
15 czerwca 2020, 12:37Masowe groby to znaki rozpoznawcze wielu epidemii, które przeszły przez Europę w średniowieczu.Na jeden z takich masowych pochówków natrafiono podczas prac budowlanych w Wilnie. Analiza genetyczna wykazała, że co najmniej jedna z osób byłą zarażona krętkiem bladym, co ma istotne znacznie dla zrozumienia historii syfilisu w Europie.
Roślina ewoluuje, by stać się mniej widoczna dla ludzi
23 listopada 2020, 12:19Roślina wykorzystywana w medycynie chińskiej wyewoluowała, by stać się mniej widoczna dla ludzi. Naukowcy odkryli, że szachownica Fritillaria delavayi, która występuje na skalistych zboczach Gór Sino-Tybetańskich (Hengduan Shan), lepiej wpasowuje się w otoczenie w rejonach, gdzie jest intensywnie pozyskiwana.
Ręczny generator plazmy dla konsumentów pozwala pozbyć się ponad 99,99% bakterii z powierzchni
15 kwietnia 2021, 19:03W czasie pandemii COVID-19 znacznie wzrosło zapotrzebowanie na środki odkażające różne powierzchnie, od klamek w drzwiach przez długopisy po osobiste stroje ochronne. Naukowcy z Princeton Plasma Psysics Laboratory (PPPL) oraz New Jersey Institute of Technology (NJIT) zaprezentowali pierwsze niewielkie konsumenckie urządzenie do generowania niskotemperaturowej plazmy, które pozwala na szybkie dezynfekowanie powierzchni bez konieczności przechodzenia specjalistycznego szkolenia.
DNA zdradza, skąd pochodzili Etruskowie
27 września 2021, 09:41Etruskowie od dawna fascynują badaczy. Tajemniczy sąsiedzi i rywale Rzymu, który rozwinęli wysoką cywilizację, osiągnęli mistrzostwo w metalurgii i posługiwali się nieindoeuropejskim językiem wciąż są przedmiotem sporów i badań naukowych. Teraz naukowcom z Niemiec, Włoch, USA, Danii i Wielkiej Brytanii udało się zbadać DNA osób powiązanych kulturowo z Etruskami i rzucić nieco światła na ten fascynujący lud.
Zmiany miRNA u piłkarzy mogą wskazywać na uszkodzenia mózgu
18 lutego 2022, 09:46Wielokrotne główkowanie i przypadkowe uderzenia w głowę u zawodowych piłkarzy prowadzą do pojawienia się we krwi zmian powiązanych ze specyficznymi szlakami sygnałowym w mózgu. Naukowcy z Centrum Badań Urazów Sportowych w Norweskiej Szkoły Nauk Sporcie zauważyli we krwi piłkarzy specyficzne zmiany w miRNA powiązane z główkowaniem i uderzeniami w głowę
Via Mari 10, najmniejsza winnica na świecie, sprzedaje wino, które ma być dziełem sztuki, nie napitkiem
16 września 2022, 11:31Via Mari 10 jest uznawana za najmniejszą winnicę na świecie. Ma zaledwie 18,5 m2 powierzchni i znajduje się na dachu XVI-w. budynku w Reggio Emilia w północnych Włoszech. Rocznie produkuje się tu tylko 29 butelek czerwonego wina. Co ciekawe, właściciel traktuje je jak dzieła sztuki, które powinny być kolekcjonowane i wolałby, żeby przygoda z nimi ograniczała się do podziwiania.
Jak mała inwazyjna muchówka zmienia skład gleby na antarktycznej wyspie
12 maja 2023, 07:28Inwazyjna bezskrzydła muchówka Eretmoptera murphyi, która skolonizowała antarktyczną wyspę Signy na Orkadach Południowych, wywołuje znaczące zmiany składu gruntu na wyspie, donoszą naukowcy z British Antarctic Survey i University of Birmingham. Zmiany, które mogą przygotować grunt pod migrację i przetrwanie na wyspie innych inwazyjnych gatunków.
Miejskie ogrodnictwo ma znacznie większy ślad węglowy niż tradycyjne rolnictwo
24 stycznia 2024, 09:29Żywność z coraz bardziej popularnych ogrodów miejskich ma 6-krotnie większy ślad węglowy niż żywność z tradycyjnego rolnictwa, donosi międzynarodowy zespół naukowy, który pracował pod kierunkiem uczonych z University of Michigan. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Pomidory hodowane w miejskich ogrodach na świeżym powietrzu mają mniejszy ślad węglowy niż pomidory ze szklarni, ponadto jeśli jakiś rodzaj żywności jest dostarczany frachtem lotniczym, to jego ślad węglowy jest równie duży, co żywność z ogrodów miejskich.
Niezwykły amulet z Turcji miał chronić rzymskich kawalerzystów
20 listopada 2024, 10:16Podczas wykopalisk w starożytnym Hadrianopolis w Paflagonii, którego ruiny znajdują się w pobliżu współczesnego Eskipazar w Turcji, archeolodzy trafili na wyjątkowy zabytek – amulet przedstawiający dosiadającego konia króla Salomona, który przebija demona włócznią. Stratygrafia pozwoliła datować zabytek na V wiek naszej ery.
Piasek ze szkła
30 sierpnia 2007, 14:49Nikt by nie pomyślał, że piasek może być dobrem deficytowym. Okazuje się, że są jednak plaże, na których go brakuje, gdyż jest stopniowo przenoszony przez wiatr i fale w głąb morza lub oceanu.